Hàng hoá xanh và văn hoá sử dụng điều hoà
23:55 28/02/2018
Tại Hội nghị cấp cao về điều hòa nhiệt độ ở Đông Nam Á, điều hòa nhiệt độ kém hiệu quả được coi là vấn nạn khó gỡ trong cuộc chiến chống lại biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, các học giả tham gia hội nghị vẫn cho rằng sẽ có một tương lai khả quan trong việc giải quyết những cỗ máy “ngốn” năng lượng này.
Shilpa Patel, Quản lý mảng tài chính của Chương trình Điều hòa Hiệu quả Kigali (K-CEP) cho rằng hiện nay chính là thời điểm thích hợp để đẩy mạnh việc quản lý và điều chỉnh thị trường điều hòa. “Đây dường như là thời điểm hợp lý cho Kigali Amendment cũng như Singapore và những quốc gia Đông Nam Á biến điều hòa nhiệt độ trở thành một trong những vấn đề cần được xem xét trong chương trình nghị sự."
Qua buổi tranh luận trong hội nghị, các học giả đã đưa ra một số những giải pháp để có sự tiêu thụ năng lượng bền vững hơn cho hệ thống điều hòa.
1. Sử dụng điều hòa bền vững như một phần của hàng hóa phổ thông xanh
Thi hành các tiêu chuẩn tối thiểu bắt buộc đối với việc sử dụng năng lượng bền vững trong các thiết bị điều hòa là giải pháp tiên quyết. “Những tiêu chuẩn tự nguyện sẽ chỉ tạo ra sự bát nháo và hiệu quả thấp. Chính quyền cần định hướng năng lượng hiệu quả thông qua các tiêu chuẩn và số lượng cao hơn”, Patel lấy Thái Lan như một ví dụ quốc gia có chính sách hàng hóa phổ thông xanh.
Hàng hóa phổ thông xanh có thể thúc đẩy những sáng kiến sinh thái trong thị trường kinh doanh điều hòa và năng lượng hiệu quả, Mushtaq Memon, điều phối viên khu vực về nguồn năng lượng hiệu quả của Ủy ban Môi trường, Liên Hợp Quốc cho biết.
Ông cũng cho rằng những quốc gia châu Á có sự phát triển hạ tầng và khu vực rất khác biệt, do đó các tổ chức đa phương nên thực hiện dẫn dắt để tạo ra các tiêu chuẩn tối thiểu về năng lượng hiệu quả.
Jessica Cheam, Phụ trách quản lý EcoBusiness cho rằng sự dẫn dắt của Singapore đối với Đông Nam Á trong năm nay là cơ hội để ý thức về vấn đề điều hòa được đề cao trong các chương trình nghị sự. Singapore đã khởi động Hành động Khí hậu của năm 2018 (2018 the Year of Climate Action) và đảm bảo làm việc với các quốc gia lân cận để giảm nhu cầu tiêu thụ năng lượng của khu vực xuống 20% từ mức tiêu thụ của năm 2005 trước năm 2020, và tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo của Đông Nam Á từ 9.7% lên 23% trước năm 2025.
2. Khuyến khích phát triển hệ thống điều hòa tốt hơn
Những người tiêu thụ (sử dụng điều hòa) đóng vai trò quan trọng trong việc đưa máy điều hòa nhiệt độ trở nên bền vững hơn, các học giả tham gia hội nghị thống nhất. Sommai Phon-Amnuaisuk, Phó chủ tịch Viện phi lợi nhuận Bảo tồn Năng lượng Quốc tế của Châu Á – Thái Bình Dương dẫn chứng Thái Lan và Myanmar đã bỏ vốn để phát triển điều hòa bền vững nhưng những sản phẩm được tạo ra chưa đạt được hiệu quả tối ưu."
“Có lẽ chúng ta có thể tạo ra một cấu trúc máy thân thiện với môi trường và sử dụng năng lượng hiệu quả hơn, khuyến khích người tiêu dùng sử dụng thay vì điều hòa”, ông nói thêm.
Tài chính không phải là dạng động lực thúc đẩy phát triển hệ thống điều hòa tốt hơn duy nhất, Anh-Hà de Foucauld, Giám đốc kỹ thuật của French energy giant Engie nhận định. Để đạt được chứng chỉ công trình xanh, chủ công trình hay người vận hành ở Pháp phải chứng minh rằng họ đã giảm được lượng khí phát thải. Kết quả là, phần nhiều đã chọn liên kết với các hệ thống điều hòa của quận để có một hệ thống điều hòa thân thiện với môi trường.
3. Làm điều hòa trở nên “hấp dẫn hơn”
Lợi ích về sức khỏe và tiết kiệm tiền bạc của điều hòa bền vững sẽ cộng hưởng tốt hơn với việc quản lý, kinh doanh và tiêu dùng tốt hơn là nói những ảnh hưởng tiêu cực khi không thực hiện theo mục tiêu bền vững, các học giả tại hội nghị thống nhất.
Shubhashis Dey, Quản lý chương trình năng lượng bền vững từ Tổ chức Năng lượng bền vững Shakti cho rằng thông điệp xung quanh vấn đề điều hòa có thể nhấn mạnh cách mà điều hòa kém hiệu quả ảnh hưởng đến sự phát triển của quốc gia. Ví dụ, thiếu nhiệt mát trong thời tiết nóng có thể tạo ra những vấn đề về sức khỏe và ảnh hưởng đến kinh tế hoặc cơ hội việc làm trong lĩnh vực năng lượng, điều hòa bền vững của quốc gia.
“Đối với những chính trị gia, chúng ta đừng nói chuyện khí hậu mà hãy trao đổi một cách hiệu quả hơn là nhắc đến những vấn đề mà họ quan tâm như sức khỏe, sinh kế và việc làm”, Dey nói thêm.
Cùng quan điểm đó, Matthias Gelber, người sáng lập Chiến dịch Cách mạng Nagawatt cho biết ông đang cố gắng tạo ra những buổi phổ biến kiến thức vui về năng lượng cho trẻ em. Từ đó, trẻ em có thể tiết kiệm một nửa năng lượng tiêu thụ từ điều hòa.
4. Đề cập đến các vấn đề văn hóa xoay quanh câu chuyện điều hòa
Văn hóa được coi là một khuôn khổ rất tốt để làm cho điều hòa ở Châu Á – Thái Bình Dương trở nên bền vững hơn.
Theo nghiên cứu Làm mát vùng nhiệt đới – Câu đố điều hòa của Châu Á do Eco-Business thực hiện, phần lớn người Việt Nam và Indonesia coi điều hòa như một yếu tố “bất ly thân”. Thêm vào đó, việc sử dụng điều hòa quá mức ở các không gian công cộng một cách phổ biến ở nhiều quốc gia như Singapore đang gửi đi thông điệp sai lầm rằng kiểm soát năng lượng hiệu quả không phải là vấn đề cần được ưu tiên.
Patel bình luận: “Có rất nhiều vấn đề văn hóa đang đi ngược lại với nguyên tắc bảo tồn năng lượng. Chẳng hạn như suy nghĩ: Tôi đủ giàu và có khả năng là mát cả ngôi nhà."
Cô nhấn mạnh rằng điều hòa ở Ấn Độ, ví dụ như vậy, chỉ cần thiết vào 4 tháng trong một năm, làm nó trở nên khó khăn cho việc tính toán thu hồi vốn cho các nhà sản xuất. “Điều này yêu cầu một giải pháp tài chính phù hợp mà chúng ta cần phải cùng nhau tìm hiểu."
5. Chúng ta có thực sự cần điều hòa?
Một số học giả tại hội nghị đặt câu hỏi lý do mà chúng ta lắp đặt công nghệ điều hòa, đặc biệt là trong trường hợp nó được thực hiện ở những nơi không cần thiết.
“Tại sao chúng ta lại chuyển đến sống trong những công trình nóng như chảo lửa để phải sử dụng điều hòa trong khi trước đó, chúng ta đã từ xây nên những căn nhà kampung (nhà lá, gỗ) thích hợp với khí hậu và mát mẻ, không cần điều hòa?”, Gelber tự hỏi với tư cách là công dân Philipines.
Từ đó, ông khuyến khích trở về những đường lối kiến trúc truyền thống hơn trong khu vực có hệ thống thông gió tự nhiên mà không cần điều hòa.